Εγκαίνια: Σάββατο 30 Αυγούστου 2014 στις 20:30
Έναρξη performance 19:00
Διάρκεια: 30/08 - 05/10 - 2010
Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Ελευσίνας "Λεωνίδας Κανελλόπουλος"
Δραγούμη 37, Παραλία Ελευσίνας
τηλ: 210 5565613
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 10.00 - 14.00 και 18.00 - 22.00 εκτός Δευτέρας
Είσοδος ελεύθερη
Δείτε πώς θα πάτε στο Πολ. Κέντρο "Λ. Κανελλόπουλος"
Η ατομική έκθεση της Μαίρης Ζυγούρη με τίτλο «Η Αφροδίτη των κουρελιών σε μετάβαση (2014)»παρουσιάζεται στο πλαίσιο των Αισχυλείων 2014, σε επιμέλεια της Manuela Gandini. Στις 30 Αυγούστου 2014, την ημέρα των εγκαινίων, η καλλιτέχνις θα επιτελέσει μια συλλογική-συμμετοχική δράση, εμπνευσμένη από την performative διάσταση των Ελευσινίων Μυστηρίων. Παράλληλα, στο Μουσείο Λ. Κανελλόπουλος, θα παρουσιαστούν μια σειρά video-performances, «επεισόδια» μιας ιδιότυπης, ποιητικής διαδρομής. Σε αυτά, ο φακός ιχνηλατεί τη φαντασμαγορία του μύθου μέσα στο σύγχρονο βιομηχανικό τοπίο, στο άνοιγμα της Ιεράς Οδού προς την θάλασσα, από τον Σκαραμαγκά δηλαδή ως την πόλη της Ελευσίνας.
Η κριτική επανατοποθέτηση του παρελθόντος και της Ιστορίας της Τέχνης είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά του έργου της Ζυγούρη. Στην παρούσα έκθεση, η καλλιτέχνις επαναδιαπραγματεύεται, σε συνεργασία με τον Michelangelo Pistoletto, το εμβληματικό έργο του τελευταίου "La Venere degli stracci" (1967) ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της Arte Povera. Η «Αφροδίτη των κουρελιών (1967)» θα πρωταγωνιστήσει στις λήψεις αλλά και στην ζωντανή δράση των εγκαινίων, έτσι ώστε να προκύψει ένα νέο έργο με τίτλο «Η Αφροδίτη των κουρελιών σε μετάβαση (2014)»
Η παρέμβαση της Ζυγούρη αποσκοπεί σε ένα είδος σύγχρονου συλλογικού τελετουργικού. Στόχος είναι να εμπλακούν σταδιακά οι ίδιοι οι κάτοικοι της Ελευσίνας, έτσι ώστε να συμμετάσχουν ως ενεργοί συντελεστές του έργου και να ακολουθήσουν τη δράση των εγκαινίων μαζί με το ευρύτερο κοινό του Φεστιβάλ, στο τελευταίο κομμάτι της Ιεράς Οδού. Η καταληκτική αυτή δημόσια δράση ολοκληρώνει και δίνει την αίσθηση μιας συμβολικής άφιξη. Μια «άλλη» ΕΛΕΥΣΙΣ.
Στις video-performances η καλλιτέχνις ανασυνθέτει θραύσματα του μύθου, χειρονομίες απο την προετοιμασία των μυστών, ιεροί ψίθυροι. Η ποιητική πορεία της «Αφροδίτη των κουρελιών με τον συρμό» και της καλλιτέχνιδος, καταγράφεται μέσα σε εγκαταλειμμένα δημόσια έργα της Ιεράς Οδού, σε λόφους ξεχασμένων βιομηχανικών υπολειμάτων, σε μονάδες ανακύκλωσης και καθαρισμού βιομηχανικών υδάτων, εκεί όπου ο Πλούτος - Πλούτωνας άρπαξε την ανήδεη Περσεφόνη. Η κάμερα βυθίζεται ονειρικά μέσα στις αντιθέσεις και διαθλά τις γυναικείες φιγούρες του μύθου που ξανασυναντιούνται μέσα στα «αρχιτεκτονικά κουρέλια» του σήμερα. Πέρα από κάθε επιθυμία αναβίωσης ή αναπαράστασης λησμονημένων μεγαλείων, «Η Αφροδίτη των κουρελιών με τον συρμό» προτείνει την ανάδυση πολλαπλών μορφών μνήμης. Ένα καθαρτικό ταξίδι που επιχειρεί, μέσα από ένα βεβηλωμένο παρόν, να συγκρατήσει μια κοινό δυναμικό συναίσθημα. Μια αναγνώριση του σήμερα και του χθές, ανάμεσα στην πραγματικότητα, την Τέχνη και τον Μύθο.
H Mαίρη Ζυγούρη ζει και εργάζεται μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1994-2000). Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές sto Chelsea College of Art and Design του Λονδίνου (2001-2004). Η Ζυγούρη εκφράζεται με ποικίλα εκφραστικά μέσα που έχουν ως σταθερό σημείο αναφοράς την Performance. Οι δράσεις της οργανωμένες και προετοιμασμένες λεπτομερώς, εκτυλίσσονται συνήθως σε δημόσιους χώρους. Το σώμα λειτουργεί ως όχημα και μέσο άρθρωσης πολιτικής στάσης.
Επιλεγμένες Εκθέσεις
2013 LABORINTUS, Gallery Dino Morra, Νάπολη, Ιταλία, 2012 Δικαίωμα Αρχείου 1, “OPERA APERTA- Μαρία Καραβέλα» ΙΣΕΤ Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης, Αθήνα (GR).
2010 “Ρευστοποιήσεις” IILA, Istituto Italo-latino Americano, Ρώμη(IT), Zoopoetics-Zoopolitics, Studio Stefania Miscetti, Ρώμη(IT).
2009 “Παχυντικά κελλιά “, 2nd Biennial Thessaloniki ΔΡΑΣΙΣ (GR) – 1ο Φεστιβάλ Performance , Θεσσαλονίκη(GR).
2008. Fresco Bosco, curator Achille Bonito Oliva, Certosa, Padula (IT)
2007 SHE DEVIL 2, Studio Stefania Miscetti, Ρώμη (IT). 2006 “Προτάσεις ”, Πεδίο Δράσης Κόδρα, Θεσσαλονίκη(GR)2005 Hacking Reality- Πλατεία θεατρου,Locus Athens, Αθήνα (GR)
2001 10th Biennale of Young Artists, Sarajevo.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ομαδας Φιλοπαππου (2000-2010)
Residencies:
2013, Landeshauptstadt München Kulturreferat, Μόναχο.
2012 A.I.R., Generazione Creativa, Compagnia di San Paolo, Τορίνο.(IT)
2011 The Stateless Pavilion, 54th Venice Biennale, Βενετία (IT)
Apartment Project, 12th Istanbul Biennale, Κωνσταντινούπολη(TR).
2010 Fondazione Morra, Νάπολη(IT).
2008 MACRAME, Fondazione Fitzcarraldo, Tορίνο (IT),Borusan Foundation, Istanbul(TR).
Η ατομική έκθεση της Μαίρης Ζυγούρη με τίτλο «Η Αφροδίτη των κουρελιών σε μετάβαση (2014)»παρουσιάζεται στο πλαίσιο των Αισχυλείων 2014, σε επιμέλεια της Manuela Gandini. Στις 30 Αυγούστου 2014, την ημέρα των εγκαινίων, η καλλιτέχνις θα επιτελέσει μια συλλογική-συμμετοχική δράση, εμπνευσμένη από την performative διάσταση των Ελευσινίων Μυστηρίων. Παράλληλα, στο Μουσείο Λ. Κανελλόπουλος, θα παρουσιαστούν μια σειρά video-performances, «επεισόδια» μιας ιδιότυπης, ποιητικής διαδρομής. Σε αυτά, ο φακός ιχνηλατεί τη φαντασμαγορία του μύθου μέσα στο σύγχρονο βιομηχανικό τοπίο, στο άνοιγμα της Ιεράς Οδού προς την θάλασσα, από τον Σκαραμαγκά δηλαδή ως την πόλη της Ελευσίνας.
Η κριτική επανατοποθέτηση του παρελθόντος και της Ιστορίας της Τέχνης είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά του έργου της Ζυγούρη. Στην παρούσα έκθεση, η καλλιτέχνις επαναδιαπραγματεύεται, σε συνεργασία με τον Michelangelo Pistoletto, το εμβληματικό έργο του τελευταίου "La Venere degli stracci" (1967) ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της Arte Povera. Η «Αφροδίτη των κουρελιών (1967)» θα πρωταγωνιστήσει στις λήψεις αλλά και στην ζωντανή δράση των εγκαινίων, έτσι ώστε να προκύψει ένα νέο έργο με τίτλο «Η Αφροδίτη των κουρελιών σε μετάβαση (2014)»
Η παρέμβαση της Ζυγούρη αποσκοπεί σε ένα είδος σύγχρονου συλλογικού τελετουργικού. Στόχος είναι να εμπλακούν σταδιακά οι ίδιοι οι κάτοικοι της Ελευσίνας, έτσι ώστε να συμμετάσχουν ως ενεργοί συντελεστές του έργου και να ακολουθήσουν τη δράση των εγκαινίων μαζί με το ευρύτερο κοινό του Φεστιβάλ, στο τελευταίο κομμάτι της Ιεράς Οδού. Η καταληκτική αυτή δημόσια δράση ολοκληρώνει και δίνει την αίσθηση μιας συμβολικής άφιξη. Μια «άλλη» ΕΛΕΥΣΙΣ.
Στις video-performances η καλλιτέχνις ανασυνθέτει θραύσματα του μύθου, χειρονομίες απο την προετοιμασία των μυστών, ιεροί ψίθυροι. Η ποιητική πορεία της «Αφροδίτη των κουρελιών με τον συρμό» και της καλλιτέχνιδος, καταγράφεται μέσα σε εγκαταλειμμένα δημόσια έργα της Ιεράς Οδού, σε λόφους ξεχασμένων βιομηχανικών υπολειμάτων, σε μονάδες ανακύκλωσης και καθαρισμού βιομηχανικών υδάτων, εκεί όπου ο Πλούτος - Πλούτωνας άρπαξε την ανήδεη Περσεφόνη. Η κάμερα βυθίζεται ονειρικά μέσα στις αντιθέσεις και διαθλά τις γυναικείες φιγούρες του μύθου που ξανασυναντιούνται μέσα στα «αρχιτεκτονικά κουρέλια» του σήμερα. Πέρα από κάθε επιθυμία αναβίωσης ή αναπαράστασης λησμονημένων μεγαλείων, «Η Αφροδίτη των κουρελιών με τον συρμό» προτείνει την ανάδυση πολλαπλών μορφών μνήμης. Ένα καθαρτικό ταξίδι που επιχειρεί, μέσα από ένα βεβηλωμένο παρόν, να συγκρατήσει μια κοινό δυναμικό συναίσθημα. Μια αναγνώριση του σήμερα και του χθές, ανάμεσα στην πραγματικότητα, την Τέχνη και τον Μύθο.
H Mαίρη Ζυγούρη ζει και εργάζεται μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1994-2000). Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές sto Chelsea College of Art and Design του Λονδίνου (2001-2004). Η Ζυγούρη εκφράζεται με ποικίλα εκφραστικά μέσα που έχουν ως σταθερό σημείο αναφοράς την Performance. Οι δράσεις της οργανωμένες και προετοιμασμένες λεπτομερώς, εκτυλίσσονται συνήθως σε δημόσιους χώρους. Το σώμα λειτουργεί ως όχημα και μέσο άρθρωσης πολιτικής στάσης.
Επιλεγμένες Εκθέσεις
2013 LABORINTUS, Gallery Dino Morra, Νάπολη, Ιταλία, 2012 Δικαίωμα Αρχείου 1, “OPERA APERTA- Μαρία Καραβέλα» ΙΣΕΤ Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης, Αθήνα (GR).
2010 “Ρευστοποιήσεις” IILA, Istituto Italo-latino Americano, Ρώμη(IT), Zoopoetics-Zoopolitics, Studio Stefania Miscetti, Ρώμη(IT).
2009 “Παχυντικά κελλιά “, 2nd Biennial Thessaloniki ΔΡΑΣΙΣ (GR) – 1ο Φεστιβάλ Performance , Θεσσαλονίκη(GR).
2008. Fresco Bosco, curator Achille Bonito Oliva, Certosa, Padula (IT)
2007 SHE DEVIL 2, Studio Stefania Miscetti, Ρώμη (IT). 2006 “Προτάσεις ”, Πεδίο Δράσης Κόδρα, Θεσσαλονίκη(GR)2005 Hacking Reality- Πλατεία θεατρου,Locus Athens, Αθήνα (GR)
2001 10th Biennale of Young Artists, Sarajevo.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ομαδας Φιλοπαππου (2000-2010)
Residencies:
2013, Landeshauptstadt München Kulturreferat, Μόναχο.
2012 A.I.R., Generazione Creativa, Compagnia di San Paolo, Τορίνο.(IT)
2011 The Stateless Pavilion, 54th Venice Biennale, Βενετία (IT)
Apartment Project, 12th Istanbul Biennale, Κωνσταντινούπολη(TR).
2010 Fondazione Morra, Νάπολη(IT).
2008 MACRAME, Fondazione Fitzcarraldo, Tορίνο (IT),Borusan Foundation, Istanbul(TR).
To 2012 η Mαίρη Ζυγούρη βραβευτήκε απο την ΑICA Hellas.Ένωση Κριτικών Ελλάδος.
https://vimeo.com/user9515713
http://www.arshake.com/en/intervista-mary-zygouri/
http://www.dinomorraartecontemporanea.eu/sito/?portfoliocpt=mary-zugouri
http://aristerovima.gr/details.php?id=1873
https://www.youtube.com/watch?v=KJ7JYs7-Jg0
https://vimeo.com/user9515713
http://www.arshake.com/en/intervista-mary-zygouri/
http://www.dinomorraartecontemporanea.eu/sito/?portfoliocpt=mary-zugouri
http://aristerovima.gr/details.php?id=1873
https://www.youtube.com/watch?v=KJ7JYs7-Jg0
Η Ζυγούρη Μαίρη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973, όπου ζει και εργάζεται.
Το σώμα ως πολιτικό εργαλείο στις performances της Μαίρης Ζυγούρη
Μία από τις πλέον δυναμικές, επίμονες και ανανεωτικές παρουσίες στη σύγχρονη εικαστική δημιουργία, η Μαίρη Ζυγούρη, εκφράζεται με ποικίλα εκφραστικά μέσα που έχουν ως σταθερό σημείο αναφοράς την performance. Οι δράσεις της, οργανωμένες και προετοιμασμένες λεπτομερώς, εκτυλίσσονται συνήθως σε δημόσιους χώρους προκαλώντας έτσι την απρόβλεπτη επενέργεια και την κριτική συμμετοχή του κοινού που επιτρέπει το ενδεχόμενο να παρεκκλίνει η δράση από την προσχεδιασμένη της πορεία.
Τα περιβάλλοντα και οι τόποι στους οποίους λαμβάνουν χώρα οι performances διαφοροποιούνται ως προς τη μορφή, τη χρήση και τη λειτουργία τους: χαμάμ, κήπος, σιδηροδρομικός σταθμός, τσίρκο, μοναστήρι, πλατεία, ορνιθοτροφείο είναι μερικές από τις επιλογές της. Χώροι μαζικού συγχρωτισμού, ελεύθερης ή ελεγχόμενης διέλευσης. Η σωματική δράση της Ζυγούρη στο χώρο είναι τόσο ισχυρή που κυριολεκτικά απορροφά τους κραδασμούς τους ανθρώπινου και οικιστικού περιβάλλοντος και τους μετουσιώνει σε πολιτική πράξη αυτοπροσδιορισμού μέσω της τέχνης. Στόχος της η έμπρακτη ανατροπή των κοινωνικών συμβάσεων που διασφαλίζουν την αναπαραγωγή των εξουσιαστικών μηχανισμών και των κοινωνικών συμβάσεων. Ο εννοιολογικός πυρήνας των δημόσιων επιτελέσεών της αφορά σε διαφορετικές εκδοχές αντίστασης απέναντι σε δυνάμεις υποκειμενο-ποίησης και καθυπόταξης.
Το σώμα λειτουργεί ως όχημα πολιτισμικών εγγραφών, μέσο άρθρωσης πολιτικής στάσης, πεδίο στο οποίο συμπλέκονται και αναιρούνται οι περιορισμοί, οι αρχές και τα κανονιστικά πρότυπα επί της ανθρώπινης λειτουργίας, εξέλιξης και συμπεριφοράς. Η ιστορική μαρτυρία, είτε με τη μορφή της ανάδυσης περιθωριοποιημένων και άγνωστων στο ευρύ κοινό στιγμών του παρελθόντος, είτε με την κατασκευή αληθοφανών αφηγημάτων, υφασμένων μέσα από μια προσεκτική συγκέντρωση ρεαλιστικών λεπτομερειών που κινούνται ανάμεσα στην ιστορική μυθιστορία και στη δημιουργική επινόηση, αποτελεί το αφηγηματικό υπόβαθρο αρκετών έργων της.
Οι υπαρκτές ή κατασκευασμένες ιστορίες της Ζυγούρη θέτουν ζητήματα με διαχρονική και επίκαιρη αξία. Το 2007 έκανε ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία της με την περφόρμανς Symbiosis που έλαβε χώρα σε μια ορνιθοτροφική μονάδα στο Τορίνο. Η βασική εικαστική σύλληψη του έργου είναι φαινομενικά σχιζοφρενική: μια ευπρεπής και αυστηρή υπάλληλος χτυπά με προσήλωση τα πλήκτρα της γραφομηχανής της μέσα στον ορυμαγδό και την άτακτη κινητικότητα χιλιάδων πουλερικών που περιφέρονται γύρω της, καθώς η αδιευκρίνιστη αλλά μανιώδης εργασία της λαμβάνει χώρα στο ανοίκειο περιβάλλον ενός στεγασμένου ορνιθοτροφείου. Ένα σύντομο χρονολογικό σημείωμα βοηθά στην ερμηνεία της αλλόκοτης σκηνής. Το έργο αναφέρεται σε ένα περιστατικό της πολιτικής ζωής της Αργεντινής: το 1946, ο Χουάν Περόν μετά την εκλογή του στην ηγεσία της χώρας, απαλλάσσει τον Χόρχε Λουίς Μπόρχες από τα καθήκοντα του βιβλιοθηκάριου και τον διορίζει επιθεωρητή πουλερικών στη δημοτική αγορά του Μπουένος Άιρες, επιχειρώντας μ’ αυτό τον τρόπο να καταστείλει τις αντιδράσεις του απέναντι στις αντιδημοκρατικές μεθόδους με τις οποίες πολιτεύεται ο ηγέτης της χώρας.
Το ορνιθοτροφείο, ως αλληγορική σύλληψη και αναπαράσταση των επεξεργασμένων μεθόδων χειραγώγησης της ψυχικής ζωής, της κριτικής σκέψης και της πολιτικής συνείδησης μετεξελίσσεται σε ένα νέο έργο λίγο αργότερα.
Το 2009 η Μαίρη Ζυγούρη παρουσιάζει στο Μπέη Χαμάμ (Λουτρά ο Παράδεισος), οθωμανικό μνημείο του 15ου αιώνα, το έργο Παχυντικά Κελιά με ανάθεση της 2ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Τα Παχυντικά Κελιά είναι η σύνθεση της ιστορικής βιογραφίας μιας ανύπαρκτης προσωπικότητας, του πρωτοπόρου, ευπατρίδη και κοσμοπολίτη Δημήτριου Ζαλούχου, με καινοτόμο –υποτίθεται- δράση του στον τομέα της εκτροφής πουλερικών, και μίας υποδειγματικής κατασκευής πάχυνσης πουλερικών που ολοκληρώνεται από σχέδια τα οποία τεκμηριώνουν την προηγηθείσα έρευνα. Τα παχυντικά κελιά λειτουργούν ως μία εικαστική προσομοίωση των διεργασιών συγκρότησης, ελέγχου, ταξινόμησης, ιεράρχησης και επιτήρησης των «εκκολαπτόμενων πολιτών» από τους σύγχρονους μηχανισμούς διακυβέρνησης που εξασφαλίζουν ευπείθεια και υποταγή μέσω της αυτό-αναγνώρισης. Πρόκειται για ένα ιδανικό αισθητικό μοντέλο των τεχνολογιών της βιοπολιτικής, ένα σύγχρονο, ουτοπικό Πανόπτικον, ανάλογο του μπενθαμιανού προτύπου, όπως το ανέλυσε ο Μισέλ Φουκώ, όπου το κάθε κλουβί είναι και μια μικρή σκηνή θεάτρου με τον υποκριτή στο κέντρο μόνο, διαφανή και απόλυτα ελεγχόμενο.
Το παράλογα μάταιο, αλλά και αλλόκοτα ελκυστικό στοιχείο των συμβολικών τελετών της εξουσίας, ακόμη κι όταν ο υπήκοος- θεατής απουσιάζει παντελώς, ενσαρκώνει η ιερατική, γυναικεία μορφή στo έργο Decadence (βίντεο-περφόρμανς, 2008, μέρος της τριλογίας Zoopoetics - Zoopolitics ). Ορθή πάνω σ’ ένα περίεργο, κατεστραμμένο όχημα που θυμίζει αυτοσχέδιο διαστημόπλοιο, σαν θεότητα μιας παρακμάζουσας θρησκείας με ανθεκτικό τελετουργικό, παρελαύνει θριαμβευτικά μέσα στον κάμπο χαιρετίζοντας τα ανύπαρκτα πλήθη, σε μία απόπειρα να μετουσιώσει το αισθησιακό υπόβαθρο της auctoritas sexualis σε ποιητική - πολιτική χειρονομία.
http://www.cact.gr/cact_e_studio/Zygouri_Mary
Το σώμα ως πολιτικό εργαλείο στις performances της Μαίρης Ζυγούρη
Μία από τις πλέον δυναμικές, επίμονες και ανανεωτικές παρουσίες στη σύγχρονη εικαστική δημιουργία, η Μαίρη Ζυγούρη, εκφράζεται με ποικίλα εκφραστικά μέσα που έχουν ως σταθερό σημείο αναφοράς την performance. Οι δράσεις της, οργανωμένες και προετοιμασμένες λεπτομερώς, εκτυλίσσονται συνήθως σε δημόσιους χώρους προκαλώντας έτσι την απρόβλεπτη επενέργεια και την κριτική συμμετοχή του κοινού που επιτρέπει το ενδεχόμενο να παρεκκλίνει η δράση από την προσχεδιασμένη της πορεία.
Τα περιβάλλοντα και οι τόποι στους οποίους λαμβάνουν χώρα οι performances διαφοροποιούνται ως προς τη μορφή, τη χρήση και τη λειτουργία τους: χαμάμ, κήπος, σιδηροδρομικός σταθμός, τσίρκο, μοναστήρι, πλατεία, ορνιθοτροφείο είναι μερικές από τις επιλογές της. Χώροι μαζικού συγχρωτισμού, ελεύθερης ή ελεγχόμενης διέλευσης. Η σωματική δράση της Ζυγούρη στο χώρο είναι τόσο ισχυρή που κυριολεκτικά απορροφά τους κραδασμούς τους ανθρώπινου και οικιστικού περιβάλλοντος και τους μετουσιώνει σε πολιτική πράξη αυτοπροσδιορισμού μέσω της τέχνης. Στόχος της η έμπρακτη ανατροπή των κοινωνικών συμβάσεων που διασφαλίζουν την αναπαραγωγή των εξουσιαστικών μηχανισμών και των κοινωνικών συμβάσεων. Ο εννοιολογικός πυρήνας των δημόσιων επιτελέσεών της αφορά σε διαφορετικές εκδοχές αντίστασης απέναντι σε δυνάμεις υποκειμενο-ποίησης και καθυπόταξης.
Το σώμα λειτουργεί ως όχημα πολιτισμικών εγγραφών, μέσο άρθρωσης πολιτικής στάσης, πεδίο στο οποίο συμπλέκονται και αναιρούνται οι περιορισμοί, οι αρχές και τα κανονιστικά πρότυπα επί της ανθρώπινης λειτουργίας, εξέλιξης και συμπεριφοράς. Η ιστορική μαρτυρία, είτε με τη μορφή της ανάδυσης περιθωριοποιημένων και άγνωστων στο ευρύ κοινό στιγμών του παρελθόντος, είτε με την κατασκευή αληθοφανών αφηγημάτων, υφασμένων μέσα από μια προσεκτική συγκέντρωση ρεαλιστικών λεπτομερειών που κινούνται ανάμεσα στην ιστορική μυθιστορία και στη δημιουργική επινόηση, αποτελεί το αφηγηματικό υπόβαθρο αρκετών έργων της.
Οι υπαρκτές ή κατασκευασμένες ιστορίες της Ζυγούρη θέτουν ζητήματα με διαχρονική και επίκαιρη αξία. Το 2007 έκανε ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία της με την περφόρμανς Symbiosis που έλαβε χώρα σε μια ορνιθοτροφική μονάδα στο Τορίνο. Η βασική εικαστική σύλληψη του έργου είναι φαινομενικά σχιζοφρενική: μια ευπρεπής και αυστηρή υπάλληλος χτυπά με προσήλωση τα πλήκτρα της γραφομηχανής της μέσα στον ορυμαγδό και την άτακτη κινητικότητα χιλιάδων πουλερικών που περιφέρονται γύρω της, καθώς η αδιευκρίνιστη αλλά μανιώδης εργασία της λαμβάνει χώρα στο ανοίκειο περιβάλλον ενός στεγασμένου ορνιθοτροφείου. Ένα σύντομο χρονολογικό σημείωμα βοηθά στην ερμηνεία της αλλόκοτης σκηνής. Το έργο αναφέρεται σε ένα περιστατικό της πολιτικής ζωής της Αργεντινής: το 1946, ο Χουάν Περόν μετά την εκλογή του στην ηγεσία της χώρας, απαλλάσσει τον Χόρχε Λουίς Μπόρχες από τα καθήκοντα του βιβλιοθηκάριου και τον διορίζει επιθεωρητή πουλερικών στη δημοτική αγορά του Μπουένος Άιρες, επιχειρώντας μ’ αυτό τον τρόπο να καταστείλει τις αντιδράσεις του απέναντι στις αντιδημοκρατικές μεθόδους με τις οποίες πολιτεύεται ο ηγέτης της χώρας.
Το ορνιθοτροφείο, ως αλληγορική σύλληψη και αναπαράσταση των επεξεργασμένων μεθόδων χειραγώγησης της ψυχικής ζωής, της κριτικής σκέψης και της πολιτικής συνείδησης μετεξελίσσεται σε ένα νέο έργο λίγο αργότερα.
Το 2009 η Μαίρη Ζυγούρη παρουσιάζει στο Μπέη Χαμάμ (Λουτρά ο Παράδεισος), οθωμανικό μνημείο του 15ου αιώνα, το έργο Παχυντικά Κελιά με ανάθεση της 2ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Τα Παχυντικά Κελιά είναι η σύνθεση της ιστορικής βιογραφίας μιας ανύπαρκτης προσωπικότητας, του πρωτοπόρου, ευπατρίδη και κοσμοπολίτη Δημήτριου Ζαλούχου, με καινοτόμο –υποτίθεται- δράση του στον τομέα της εκτροφής πουλερικών, και μίας υποδειγματικής κατασκευής πάχυνσης πουλερικών που ολοκληρώνεται από σχέδια τα οποία τεκμηριώνουν την προηγηθείσα έρευνα. Τα παχυντικά κελιά λειτουργούν ως μία εικαστική προσομοίωση των διεργασιών συγκρότησης, ελέγχου, ταξινόμησης, ιεράρχησης και επιτήρησης των «εκκολαπτόμενων πολιτών» από τους σύγχρονους μηχανισμούς διακυβέρνησης που εξασφαλίζουν ευπείθεια και υποταγή μέσω της αυτό-αναγνώρισης. Πρόκειται για ένα ιδανικό αισθητικό μοντέλο των τεχνολογιών της βιοπολιτικής, ένα σύγχρονο, ουτοπικό Πανόπτικον, ανάλογο του μπενθαμιανού προτύπου, όπως το ανέλυσε ο Μισέλ Φουκώ, όπου το κάθε κλουβί είναι και μια μικρή σκηνή θεάτρου με τον υποκριτή στο κέντρο μόνο, διαφανή και απόλυτα ελεγχόμενο.
Το παράλογα μάταιο, αλλά και αλλόκοτα ελκυστικό στοιχείο των συμβολικών τελετών της εξουσίας, ακόμη κι όταν ο υπήκοος- θεατής απουσιάζει παντελώς, ενσαρκώνει η ιερατική, γυναικεία μορφή στo έργο Decadence (βίντεο-περφόρμανς, 2008, μέρος της τριλογίας Zoopoetics - Zoopolitics ). Ορθή πάνω σ’ ένα περίεργο, κατεστραμμένο όχημα που θυμίζει αυτοσχέδιο διαστημόπλοιο, σαν θεότητα μιας παρακμάζουσας θρησκείας με ανθεκτικό τελετουργικό, παρελαύνει θριαμβευτικά μέσα στον κάμπο χαιρετίζοντας τα ανύπαρκτα πλήθη, σε μία απόπειρα να μετουσιώσει το αισθησιακό υπόβαθρο της auctoritas sexualis σε ποιητική - πολιτική χειρονομία.
http://www.cact.gr/cact_e_studio/Zygouri_Mary
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου